انواع بیش فعالی (همراه با معرفی)

۰۹ اسفند انواع بیش فعالی (همراه با معرفی)

اختلال کم توجهی یا بیش فعالی یک اختلال روانپزشکی است که کودکان پیش دبستانی، کودکان ، نوجوانان و برزگسالان سراسر جهان را مبتلا کرده است، یکی از شایع ترین اختلالات تکاملی عصبی دوران کودکی است و یک بیماری مزمن می باشد و این بیماری عمدتا کودکان را به خود درگیر می کند، اما می تواند در بزرگسالی هم ایجاد گردد و بزرگسالان را هم درگیر خود کند؛ این بیماری می تواند بر رفتار، احساسات و توانایی یادگیری فرد برای یادگیری مطالب جدید تاثیر بگذارد.

اختلال کم توجهی یا بیش فعالی به سه نوع مختلف تقسیم می شود، نوع بی توجه، نوع بیش ، فعالی _ تکانشی ، نوع ترکیبی و از طریق مشاهده و بررسی علائم میتوان فهمید که به کدام نوع اختلال کم توجهی _ بیش فعالی مبتلا هستید، مهم ترین عاملی که برای تشخیص این اختلال باید مد نظر قرار دهید این است که، اختلال بیش فعالی باید در زندگی روزمره شما تاثیر بگذارد؛ این اختلال معمولا اول در دوران کودکی تشخیص داده می شود و اغلب تا بزرگسالی ادامه دارد و افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی در توجه و کنترل رفتارهای سریع و ناگهانی دچار مشکل اند؛ ممکن است بیش از حد فعال باشند یا بدون فکرکردن در مورد تبعات رفتارهای خود، شروع به انجام کاری کنند. کودکان ، نوجوانان و بزرگسالان دچار بیش فعالی اغلب تخریب قابل توجه ای  در کارکرد تحصیلی و نیز موقعیت های بین فردی و اجتماعی نشان می دهند و در اغلب موارد با اختلالات دیگری مانند اختلالات یادگیری، اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی و اختلالات رفتار ایذایی همراه است.

بیش فعالی چیست؟

آیا به راحتی حواستان پرت می شود ؟ بی نظم هستید؟ یا غالبا  فراموش کار هستید و فکر می کنید اختلال بیش فعالی و نقص توجه دلیل آن است ؟! قبل از نتیجه گیری کلی، به خاطر داشته باشید تشخیص گذاری نهایی این اختلال به راحتی و آسانی انجام نمی شود و به خودی خود هیچ یک از علایم اختلال نقص توجه و بیش فعالی غیر عادی نیست ! بیشتر افراد در بعضی از مواقع زندگی وابسته به فشار های روانی موجود درزندگی  احساس پراکندگی ذهن، عدم تمرکز با بی قراری می کنند.

اغلب افراد با واژه بیش فعالی آشنایی دارند، خیلی از اوقات در مدارس و مهدکودک ها شاهد برچسب گذاری اشتباه این اختلال بر روی فرزندان خود یا دیگران آن هم از سوی افراد غیر متخصص بوده ایم  و سوالی که برایمان ایجاد می شود این است آیا هر جنب و جوش بیش از اندازه ای دلیل بر بیش فعالی است؟! اصلا بیش فعالی چیست؟! در ادامه مقاله به پاسخ این سوال به طور تخصصی و کامل خواهید رسید. اختلال کم توجه ای و بیش فعالی یک اختلال رشدی است، معمولا فرد مبتلا توانایی دقت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته، یادگیری در او کند است و فرد از فعالیت بدنی بیش از  اندازه ای برخوردار است به طوری که انگار هرگز انرژی اش تمام نمی شود، حدود 3 درصد تا 5 درصد کودکان قبل از هفت سالگی به آن مبتلا می شوند و این عارضه بیشتر در دوران ابتدایی مدرسه و دوران بلوغ رخ می دهد، هرفردی که مشکوک به اختلال بیش فعالی باشد باید به دقت تحت نظر یک پزشک معاینه شود، زیرا ممکن است در کنارمبتلا بودن به پیش فعالی، به اختلالات دیگر هم مبتلا باشد، زیرا بسیاری از افراد، یک یا چند اختلال رفتاری دیگر نیز دارند؛ همچنین ممکن است یک مشکل روانی مانند افسردگی یا اختلال دو قطبی هم داشته باشند، بنابراین مشورت با روانشناس و پزشک می تواند برای تشخیص گذاری نهایی بسیار کمک کننده باشد و متخصصان کلینیک روانشناسی و روانشناختی دکتر مخدومی آمادگی کامل را برای ارائه راهنمایی و مشاوره به شما دوستان و همراهان را دارند.

درمان بیش فعالی:

روش درمان این بیماری می تواند رواندرمانی یا دارودرمانی ودر مواردی ترکیب این دو روش همزمان باشد.

درمان دارویی:

درمان دارویی براساس دارو های محرک عصبی و غیر محرک استوار است، از جمله دارو های محرک داروی متیل فنیدیت یا ریتالین و دگزامفتامین مانند قرص ویوانس است، دارو های غیر محرک مانند: آتوموکستین و … است، به خاطر داشته باشید مصرف دارو ها کاملا باید تحت نظارت پزشک انجام گیرد.

درمان غیر دارویی:

برای درمان های غیر دارویی این بیماری میتوان به کار درمانی، گفتار درمانی، درمان شناختی _ رفتاری، خانواده درمانی، مداخله در مدرسه، آموزش مهارت های اجتماعی و نوروفیدبک اشاره کنیم.

طبق پژوهش های اخیر بهبود بیماری بیش فعالی ازطریق بازی با کودک و روش بازی درمانی به بچه ها کمک می کند تا درباره مشکلاتشان گفتکو کنند،همچنین به آنها کمک می کند به مهارتهای ویژه شناختی و رفتاری خوبی دست پیدا کنند، مثلا: بچه ای که مشکلات خود کنترلی دارد و مهارت های مهم اجتماعی چون رعایت نوبت،گوش دادن به صحبت دیگران، رعایت قوانین بازی و … در حین بازی کردن با متخصص کودک آموزش بگیرد، کلینیک روانشناسی دکتر مخدومی با داشتن اتاق اختصاصی بازی درمانی می تواند به دلبند شما کمک شایانی کند.

علت بیش فعالی:

همچنان با پژوهش ها و تحقیقات های بیکران در زمینه اختلال بیش فعالی، علت ظهور این اختلال مشخص نشده است، ولی گمان می رود که جزو بیماری های چند عاملی با ریشه ژنتیکی و در ارتباط با پیرامون و محیط باشد؛ عامل ژنتیکی این عارضه بیشتر در پدران کودکانی که دچار بیش فعالی هستند، وجود دارد اما عوامل محیطی نیز بر افزایش شدت این عارضه بسیار موثراست. شیوع اختلال بیش فعالی به میزان سه تا پنج برابر در پسران نسبت به دختران شایع تر است، اگر در دوران نوزادی یعنی چهار هفته اول تولد، کودک با مشکل تغذیه یا بهداشتی مواجه باشد یا اگر مادر در دوران بارداری، سیگاریا الکل مصرف کند،این افراد بیشتر در معرض خطر بیش فعالی قرار دارند.

علت بیش فعالی در کودکان:

همانطور که در بالا بیان کردیم ژنتیک و محیط تاثیر به سزایی در بروز اختلال بیش فعالی دارد و طبق تحقیقات به عمل آمده بعضی از متخصصان می گویند: کودکانی که با چالش توجه روبه رو هستند به طور طبیعی بیشتر از هم سن و سال های خود جذب تلویزیون می شوندو توصیه شدید متخصصان به والدین این است که کودکان زیر دو سال، تا جای ممکن تلویزیون را به میزان کم مشاهده کنند و وقت آنها بیشتر در بازی خلاصه شود.

اگر بیش فعالی درمان نشود:

زندگی با کودک بیش فعال، خسته کننده وطاقت فرسا است،ولی والدین می توانند با کمک از متخصصین علایم و نشانه های آن را کنترل کرده و حتی کاهش دهند، والدین عزیز می توانید به فرزندتان کمک کنید تا بر چالش های روزمره غلبه کند، انرژی او را به حوزه های مثبت هدایت کنید و آرامش بیشتری را به او بدهید و هر چه زودتر در تلاش برای بهبود اوضاع کودک خود باشید، زودتر نتیجه خواهید گرفت. چرا که اگر بیش فعالی جدی گرفته نشود و هم چنان ادامه پیدا کند می تواند در عملکرد رفتاری و اجتماعی فرد تاثیر منفی بگذارد و حتی فرد در دوران مدرسه نتواند یادگیری متناسبی داشته باشد و از هم سالان خود عقب بیافتد و باعث کاهش اعتماد به نفس فرد در زندگی شود.

تست بیش فعالی:

برای تشخیص گذاری مناسب لازم است به این موارد کاملا روانشناس و پزشک رسیدگی کند، حتما تشخیص گذاری نهایی باید توسط پزشک و روانشناس باشد.

•  روانشناس سابقه پزشکی و خانوادگی را به طور کامل بررسی می کند.
• یک معاینه فیزیکی و یا عصبی می تواند بسیار راهگشا باشد.
• پس از آن مصاحبه جامع با فرزند ، معلم و خانواده می تواند بسیاری از مسائل پنهان را آشکار کند.
•  استفاده از ابزار های غربالگری و آزمون های روانشناسی .
•  بررسی کودک در هنگام بازی یا در محیط مدرسه.

از طریق انجام این نوغ تست ها میتوان بیش فعالی را تشخیص داد:

IVA2:

از این تست برای تعیین و تمییز بیماران بیش فعالی از افرادی که هیچ گونه مشکلی ندارن استفاده میکنیم و همچنین با انجام این تست میتوان متوجه بروز اختلال سلوک در افراد را به خوبی تشخیص داد. از این  ابزار سنجش میتوان برای مانیتور کردن تاثیر بازی درمانی و سایر روش های درمانی مانند: رواندرمانی و دارو درمانی هم استفاده کرد.

این ابزار سنجش یک تست 13 دقیقه ای است که دو نوع عملکرد مستمر را برای موارد شنوایی و دیداری با هم ترکیب می کند؛ با ترکیب تکانش گری و عدم توجه در طراحی موجود و نشان دادن هر کدام از آنها در وضعیت شنوایی و دیداری این ابزار تلاش می کند4 نوع تست عملکرد مستمر را در یک قالب در اختیار افراد قرار دهد و مدیریت این تست به طور خودکار طراحی شده است و به گونه ای استاندارد سازی شده است که می تواند نمایشی از محرک های شنوایی و دیداری باشد. تجزیه و تحلیل نتایج افراد در این تست در طول زمان به متخصص اجازه می دهد، دو تست را با هم مقایسه کند و تغییرات قابل ملاحظه ای که از رواندرمانی و دارو درمانی حاصل شده است را ارزیابی کند.

سخن نهایی :

پس از انجام چنین مراحلی و تشخیص گذاری نهایی این اختلال؛ بیش فعالی را به عنوان یک برچسب منفی نگاه نکنید،بلکه شما با تشخیص زود هنگام متوجه بروز این اختلال شده اید و با درایت کافی در تلاش برای رهایی و کنترل این بیماری هستید.